Nombres complexes : point de vue géométrique

Nombres complexes et géométrie sous formes de problèmes - Exercice 5

10 min
25
COMPETENCES  :  1°)  Repreˊsenter.{\color{red}\underline{COMPETENCES}\;:\;1°)\;Représenter.}     \;\; 2°)  Calculer.{\color{red}2°)\;Calculer.}     \;\;3°)  Raisonner.{\color{red}3°)\;Raisonner.}
On considère les points A,BA,B et CC d'affixes respectifs zA=1+iz_{A} =1+i, zB=1+3z_{B} =-1+\sqrt{3} , zC=i(1+3)z_{C} =-i\left(1+\sqrt{3} \right)
Question 1

Déterminer les affixes des vecteurs AB\overrightarrow{AB} et AC\overrightarrow{AC}
Déduisez-en que les points A,BA,B et CC sont alignés.

Correction
Premieˋre meˊthode .\blue{\text{Première méthode .}}
D’une part :\red{\text{D'une part :}}
zAB=zBzAz_{\overrightarrow{AB} } =z_{B} -z_{A} équivaut successivement à
zAB=1+31iz_{\overrightarrow{AB} } =-1+\sqrt{3} -1-i
zAB=2+3iz_{\overrightarrow{AB} } =-2+\sqrt{3} -i

D’autre part :\red{\text{D'autre part :}}
zAC=zCzAz_{\overrightarrow{AC} } =z_{C} -z_{A}
zAC=i(1+3)1iz_{\overrightarrow{AC} } =-i\left(1+\sqrt{3} \right)-1-i
zAC=i3i1iz_{\overrightarrow{AC} } =-i-\sqrt{3}i -1-i
zAC=1+i(23)z_{\overrightarrow{AC} } =-1+i\left(-2-\sqrt{3} \right)

Nous allons maintenant faire le quotient des parties réelles de zABz_{\overrightarrow{AB} } et de zACz_{\overrightarrow{AC} } et le des parties imaginaires de zABz_{\overrightarrow{AB} } et de zACz_{\overrightarrow{AC} } .
Si les deux quotient sont égaux alors les vecteurs AB\overrightarrow{AB} et AC\overrightarrow{AC} seront colinéaires et donc les points A,BA,B et CC sont alignés.
Quotient des parties réelles
Re(zAB)Re(zAC)=2+31\frac{Re\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Re\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =\frac{-2+\sqrt{3} }{-1} équivaut successivement à
Re(zAB)Re(zAC)=23\frac{Re\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Re\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =2-\sqrt{3}

Quotient des parties réelles
Im(zAB)Im(zAC)=123\frac{Im\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Im\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =\frac{-1}{-2-\sqrt{3} } d'où
Im(zAB)Im(zAC)=1(2+3)(23)(2+3)\frac{Im\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Im\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =\frac{-1\left(-2+\sqrt{3} \right)}{\left(-2-\sqrt{3} \right)\left(-2+\sqrt{3} \right)} (ici on multiplie par 2+3-2+\sqrt{3} afin de faire apparaitre au dénominateur l'identité remarquable a2b2a^{2} -b^{2} )
On a donc
Im(zAB)Im(zAC)=1(2+3)(23)(2+3)\frac{Im\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Im\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =\frac{-1\left(-2+\sqrt{3} \right)}{\left(-2-\sqrt{3} \right)\left(-2+\sqrt{3} \right)} équivaut successivement à
Im(zAB)Im(zAC)=1(2+3)(2)2(3)2\frac{Im\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Im\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =\frac{-1\left(-2+\sqrt{3} \right)}{\left(-2\right)^{2} -\left(\sqrt{3} \right)^{2} }
Im(zAB)Im(zAC)=23\frac{Im\left(z_{\overrightarrow{AB} } \right)}{Im\left(z_{\overrightarrow{AC} } \right)} =2-\sqrt{3}

On en conclut que les vecteurs AB\overrightarrow{AB} et AC\overrightarrow{AC} sont colinéaires car
zAB=(23)zACz_{\overrightarrow{AB} } =\left(2-\sqrt{3} \right)z_{\overrightarrow{AC} }

Finalement, les points A,BA,B et CC sont alignés.
Deuxieˋme meˊthode .\blue{\text{Deuxième méthode .}}
Calculer zAzCzBzC\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} }
En déduire que les points A,BA,B et CC sont alignés.
zAzCzBzC=1+i(i(1+3))1+3(i(1+3))\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } =\frac{1+i-\left(-i\left(1+\sqrt{3} \right)\right)}{-1+\sqrt{3} -\left(-i\left(1+\sqrt{3} \right)\right)}
zAzCzBzC=1+i+i+i31+3+i+i3\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } =\frac{1+i+i+i\sqrt{3} }{-1+\sqrt{3} +i+i\sqrt{3} }
zAzCzBzC=1+2i+i31+3+i+i3\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } =\frac{1+2i+i\sqrt{3} }{-1+\sqrt{3} +i+i\sqrt{3} }
On multiplie par le conjugué du dénominateur
zAzCzBzC=(1+2i+i3)(1+3ii3)(1+3+i+i3)(1+3ii3)\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } =\frac{\left(1+2i+i\sqrt{3} \right)\left(-1+\sqrt{3} -i-i\sqrt{3} \right)}{\left(-1+\sqrt{3} +i+i\sqrt{3} \right)\left(-1+\sqrt{3} -i-i\sqrt{3} \right)}
zAzCzBzC=1+32\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } =\frac{1+\sqrt{3} }{2}
Donnons son module et son argument.
D'une part zAzCzBzC=1+32\left|\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } \right|=\left|\frac{1+\sqrt{3} }{2} \right| donc zAzCzBzC=1+32\left|\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } \right|=\frac{1+\sqrt{3} }{2} .
D'autre part arg(zAzCzBzC)=arg(1+32)\arg \left(\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } \right)=\arg \left(\frac{1+\sqrt{3} }{2} \right) .
Autrement dit
{cos(θ)=(1+32)(1+32)sin(θ)=0(1+32)\left\{\begin{array}{ccc} {\cos \left(\theta \right)} & {=} & {\frac{\left(\frac{1+\sqrt{3} }{2} \right)}{\left(\frac{1+\sqrt{3} }{2} \right)} } \\ {\sin \left(\theta \right)} & {=} & {\frac{0}{\left(\frac{1+\sqrt{3} }{2} \right)} } \end{array}\right.
d'où {cos(θ)=1sin(θ)=0\left\{\begin{array}{ccc} {\cos \left(\theta \right)} & {=} & {1} \\ {\sin \left(\theta \right)} & {=} & {0} \end{array}\right.
Avec le cercle trigonométrique on en déduit que θ=0[2π]\theta =0\left[2\pi \right] ou encore arg(zAzCzBzC)=0[2π]\arg \left(\frac{z_{A} -z_{C} }{z_{B} -z_{C} } \right)=0\left[2\pi \right]
On a alors (CB;CA)=0[2π]\left(\overrightarrow{CB} ;\overrightarrow{CA} \right)=0\left[2\pi \right]
Finalement, les points A,BA,B et CC sont alignés.