Les nombres complexes (racines carrées et racines nièmes)

Calculer les sommes trigonométriques - Exercice 3

15 min
30
Question 1

Soit θ2πZ\theta \notin 2\pi\mathbb{Z}
Calculer : A=k=0n(nk)eikθA=\sum^n_{k=0}{\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right)e^{ik\theta }} .

Correction
A=k=0n(nk)eikθA=\sum^n_{k=0}{\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right)e^{ik\theta }} équivaut successivement à :
A=k=0n(nk)(eiθ)kA=\sum^n_{k=0}{\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right){\left(e^{i\theta }\right)}^k}
A=k=0n((nk)(eiθ)k×1nk)A=\sum^n_{k=0}{\left(\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right){\left(e^{i\theta }\right)}^k{\times 1}^{n-k}\right)}
    Formule du binoˆme de Newton\red{\text{Formule du binôme de Newton}}
Soient aa et bb deux nombres complexes. Pour tout entier naturel nn, on a : (a+b)n=k=0n(nk)akbnk\left(a+b\right)^{n} =\sum _{k=0}^{n}\left(\begin{array}{c} {n} \\ {k} \end{array}\right) a^{k} b^{n-k}
A=(1+eiθ)nA={\left(1+e^{i\theta }\right)}^n
Factorisation par l’angle moitié. Soient α\alpha et β\beta deux réels.
  • 1+eiβ=ei(β2)(eiβ2+eiβ2)=2ei(β2)cos(β2) 1+e^{i\beta }=e^{i\left(\frac{\beta }{2}\right)}\left(e^{i\frac{\beta }{2}}+e^{-i\frac{\beta }{2}}\right)=2e^{i\left(\frac{\beta }{2}\right)}{\mathrm{cos} \left(\frac{\beta }{2}\right)\ }
  • A=(eiθ2(eiθ2+eiθ2))nA={\left(e^{i\frac{\theta }{2}}\left(e^{-i\frac{\theta }{2}}+e^{i\frac{\theta }{2}}\right)\right)}^n
    A=(eiθ2(2cos(θ2) ))nA={\left(e^{i\frac{\theta }{2}}\left(2{\mathrm{cos} \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }\right)\right)}^n
    A=einθ2×2n×cosn(θ2) A=e^{i\frac{n\theta }{2}}\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }
    Finalement :
    A=(cos(nθ2) +isin(nθ2) )×2n×cosn(θ2) A=\left({\mathrm{cos} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }+i{\mathrm{sin} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }\right)\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }

    Question 2

    En déduire : B=k=0n(nk)cos(kθ)B=\sum^n_{k=0}{\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right)\cos\left(k\theta\right)}θ2πZ\theta \notin 2\pi\mathbb{Z} .

    Correction
    On remarque que BB est la partie réelle de la somme AA .
    Ainsi : B=Re(A)B= \text{Re} \left(A\right)
    D'après la question 11, nous avons montré que :
    A=(cos(nθ2) +isin(nθ2) )×2n×cosn(θ2) A=\left({\mathrm{cos} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }+i{\mathrm{sin} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }\right)\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }

    Il en résulte donc que :
    B=cos(nθ2) ×2n×cosn(θ2) B={\mathrm{cos} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }
    Question 3

    En déduire : C=k=0n(nk)sin(kθ)C=\sum^n_{k=0}{\left( \begin{array}{c}n \\ k \end{array}\right)\sin\left(k\theta\right)}θ2πZ\theta \notin 2\pi\mathbb{Z} .

    Correction
    On remarque que CC est la partie imaginaire de la somme AA .
    Ainsi : C=Re(A)C= \text{Re} \left(A\right)
    D'après la question 11, nous avons montré que :
    A=(cos(nθ2) +isin(nθ2) )×2n×cosn(θ2) A=\left({\mathrm{cos} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }+i{\mathrm{sin} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }\right)\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }

    Il en résulte donc que :
    C=sin(nθ2) ×2n×cosn(θ2) C={\mathrm{sin} \left(\frac{n\theta }{2}\right)\ }\times 2^n\times {\mathrm{cos}^n \left(\frac{\theta }{2}\right)\ }