Limites : en route vers le supérieur

Objectif supérieur (3) - Exercice 1

50 min
75
Question 1

Soit aa et bb, deux nombres réels strictement positifs.
Calculer la limite suivante : limx+(ax+bx)1x\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x}

Correction
On a :
limx+(ax+bx)1x=limx+eln((ax+bx)1x)=limx+e1xln(ax+bx)\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\ln\left( (a^x + b^x)^\frac{1}{x} \right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \ln(a^x + b^x)}.
L'idée est d'utiliser la relation suivante :
ln(1+X)0X\ln(1+X) \underset{0}{\sim} X
Cette idée nécessite de faire apparaître, par factorisation, le rapport ab\dfrac{a}{b} ou ba\dfrac{b}{a} qui est inférieur à 11 et donc qui verra tendre sa xx-ième puissance vers zéro lorsque x+x \longrightarrow +\infty. Ainsi X=(ab)xX = \left(\dfrac{a}{b}\right)^x ou X=(ba)xX = \left(\dfrac{b}{a}\right)^x. Ceci signifie que nous allons devoir distinguer les trois cas a>ba>b, a<ba<b et a=ba=b.
\bullet \,\,\, Premier cas : on suppose que a>ba>b
Dans ce cas, on a :
limx+(ax+bx)1x=limx+e1xln(ax+bx)=limx+e1xln(ax(1+(ba)x))=limx+e1x(ln(ax)+ln(1+(ba)x))=limx+e(1xln(ax)+1xln(1+(ba)x))=limx+e(xxln(a)+1xln(1+(ba)x))\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \ln(a^x + b^x)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \ln\left(a^x \left( 1 + \left(\frac{b}{a}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \left( \ln\left(a^x \right) + \ln\left( 1 + \left(\frac{b}{a}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \frac{1}{x}\ln\left(a^x \right) + \frac{1}{x} \ln\left( 1 + \left(\frac{b}{a}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \frac{x}{x}\ln(a) + \frac{1}{x} \ln\left( 1 + \left(\frac{b}{a}\right)^x \right)\right)}.
Ce qui nous permet d'écrire maintenant que :
limx+(ax+bx)1x=limx+e(ln(a)+1x(ba)x)=limx+eln(a)×e1x(ba)x=limx+a×e1x(ba)x=alimx+e1x(ba)x=a×elimx+1x(ba)x\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \ln(a) + \frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\ln(a)} \times e^{\frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} a \times e^{\frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x} = a \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x} = a \times e^{\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x}
Mais lorsque x+x \longrightarrow +\infty on a 1x0\frac{1}{x} \longrightarrow 0 et (ba)x0\left(\frac{b}{a}\right)^x \longrightarrow 0. Donc limx+1x(ba)x=0\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x} \left(\frac{b}{a}\right)^x = 0. Et de fait, on trouve que :
limx+(ax+bx)1x=a×e0=a×1\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = a \times e^{0} = a \times 1.
Ainsi, si a>ba>b alors on obtient :
limx+(ax+bx)1x=a\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = a
\bullet \, \bullet \,\,\, Premier cas : on suppose que a<ba<b
Dans ce cas, on a :
limx+(ax+bx)1x=limx+e1xln(ax+bx)=limx+e1xln(bx(1+(ab)x))=limx+e1x(ln(bx)+ln(1+(ab)x))=limx+e(1xln(bx)+1xln(1+(ab)x))=limx+e(xxln(b)+1xln(1+(ab)x))\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \ln(a^x + b^x)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \ln\left(b^x \left( 1 + \left(\frac{a}{b}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \left( \ln\left(b^x \right) + \ln\left( 1 + \left(\frac{a}{b}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \frac{1}{x}\ln\left(b^x \right) + \frac{1}{x} \ln\left( 1 + \left(\frac{a}{b}\right)^x \right)\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \frac{x}{x}\ln(b) + \frac{1}{x} \ln\left( 1 + \left(\frac{a}{b}\right)^x \right)\right)}.
Ce qui nous permet d'écrire maintenant que :
limx+(ax+bx)1x=limx+e(ln(b)+1x(ab)x)=limx+eln(b)×e1x(ab)x=limx+b×e1x(ab)x=blimx+e1x(ab)x=b×elimx+1x(ab)x\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{ \left( \ln(b) + \frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x\right)} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\ln(b)} \times e^{\frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} b \times e^{\frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x} = b \lim_{x \longrightarrow +\infty} e^{\frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x} = b \times e^{\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x}
Mais lorsque x+x \longrightarrow +\infty on a 1x0\frac{1}{x} \longrightarrow 0 et (ab)x0\left(\frac{a}{b}\right)^x \longrightarrow 0. Donc limx+1x(ab)x=0\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x} \left(\frac{a}{b}\right)^x = 0. Et de fait, on trouve que :
limx+(ax+bx)1x=b×e0=a×1\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = b \times e^{0} = a \times 1.
Ainsi, si a>ba>b alors on obtient :
limx+(ax+bx)1x=b\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = b
\bullet \, \bullet \, \bullet \,\,\, Premier cas : on suppose que a=ba=b
Dans ce cas, on a :
limx+(ax+bx)1x=limx+(2ax)1x=limx+21x(ax)1x=limx+21xaxx=limx+21xa1=limx+21xa=alimx+21x=a×2limx+1x\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} (2a^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} 2^\frac{1}{x}(a^x)^\frac{1}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} 2^\frac{1}{x}a^\frac{x}{x} = \lim_{x \longrightarrow +\infty} 2^\frac{1}{x}a^1 = \lim_{x \longrightarrow +\infty} 2^\frac{1}{x} a = a \lim_{x \longrightarrow +\infty} 2^\frac{1}{x} = a \times 2^{\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x}}.
Or, on sait que limx+1x=0\lim_{x \longrightarrow +\infty} \frac{1}{x} = 0. Ce qui nous permet d'écrire maintenant que :
limx+(ax+bx)1x=a×20=a×1\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = a \times 2^0 = a \times 1
Ainsi, si a=ba=b alors on obtient :
limx+(ax+bx)1x=a=b\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = a = b
\looparrowright \,\, CONCLUSION
Les trois résultats, issus de l'étude des trois cas possibles, peuvent être synthétisés sous la forme suivante :
limx+(ax+bx)1x=max(a;b)\boxed{\lim_{x \longrightarrow +\infty} (a^x + b^x)^\frac{1}{x} = \max{(a\,;\,b)}}