🔴  Lives #BAC2024

À partir du 12 mai, révise le bac avec nous sur YouTube tous les soirs à 19h30 ! Découvrir la chaîne →

Intégration <FONT color="red"><b>(il faut avoir étudier au préalable le chapitre Primitives)</b></FONT>

Inégalité de Minkowski - Exercice 1

30 min
50
Voici un exercice qui illustre le cœur des Mathématiques, à savoir la démonstration !
Question 1
Soit aa et bb deux nombres réels tels que a<ba < b.
On considère deux fonctions ff et gg qui sont continues sur l'intervalle [a;b][a \,;\, b].

Démontrer l'inégalité de MinkowskiMinkowski, à savoir :
ab(f(x)+g(x))2dxabf2(x)dx+abg2(x)dx\sqrt{ \int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx } \leqslant \sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx } + \sqrt{ \int_a^b g^2(x) \, dx }

Correction
L'hypothèse a<ba < b implique que :
{ab(f(x)+g(x))2dx0abf2(x)dx0abg2(x)dx0\left\lbrace \begin{array}{rcl} \displaystyle{\int_a^b} \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx & \geqslant & 0 \\ \displaystyle{\int_a^b} f^2(x) \, dx & \geqslant & 0 \\ \displaystyle{\int_a^b} g^2(x) \, dx & \geqslant & 0 \\ \end{array} \right.
Puis, on a :
ab(f(x)+g(x))2dx=ab(f2(x)+2f(x)g(x)+g2(x))dx\int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx = \int_a^b \big( f^2(x) + 2 \, f(x) \, g(x) + g^2(x) \big) \, dx
Soit :
ab(f(x)+g(x))2dx=abf2(x)dx+2abf(x)g(x)dx+abg2(x)dx\int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx = \int_a^b f^2(x) \, dx + 2 \int_a^b f(x) \, g(x) \, dx + \int_a^b g^2(x) \, dx
Puis, on a :
abf(x)g(x)dxabf(x)g(x)dx\int_a^b f(x) \, g(x) \, dx \leqslant \left| \int_a^b f(x) \, g(x) \, dx \right|
L'inégalité de CauchySchwarzCauchy-Schwarz nous dit que :
abf(x)g(x)dxabf2(x)dx×abg2(x)dx\left| \int_a^b f(x) \, g(x) \, dx \right| \leqslant \sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx \times \int_a^b g^2(x) \, dx }
De fait, on obtient :
abf(x)g(x)dxabf2(x)dx×abg2(x)dx\int_a^b f(x) \, g(x) \, dx \leqslant \sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx \times \int_a^b g^2(x) \, dx }
Ainsi, on a l'inégalité suivante :
2abf(x)g(x)dx2abf2(x)dx×abg2(x)dx2\int_a^b f(x) \, g(x) \, dx \leqslant 2\sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx \times \int_a^b g^2(x) \, dx }
Ce qui entraine que :
abf2(x)dx+2abf(x)g(x)dx+abg2(x)dxabf2(x)dx+2abf2(x)dx×abg2(x)dx+abg2(x)dx\int_a^b f^2(x) \, dx + 2\int_a^b f(x) \, g(x) \, dx + \int_a^b g^2(x) \, dx \leqslant \int_a^b f^2(x) \, dx + 2\sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx \times \int_a^b g^2(x) \, dx } + \int_a^b g^2(x) \, dx
Ce qui s'écrit également :
ab(f(x)+g(x))2dxabf2(x)dx2+2abf2(x)dx×abg2(x)dx+abg2(x)dx2\int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx \leqslant \sqrt{\int_a^b f^2(x) \, dx}^2 + 2\sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx} \times \sqrt{\int_a^b g^2(x) \, dx } + \sqrt{\int_a^b g^2(x) \, dx}^2
Ceci nous donne doc (par usage d'une identité remarquable) :
ab(f(x)+g(x))2dx(abf2(x)dx+abg2(x)dx)2\int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx \leqslant \left( \sqrt{\int_a^b f^2(x) \, dx} + \sqrt{\int_a^b g^2(x) \, dx} \,\right)^2
L'opration racine carré conserve l'ordre sur R+\mathbb{R}^+. Donc, on en déduit que :
ab(f(x)+g(x))2dx(abf2(x)dx+abg2(x)dx)2\sqrt{ \int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx } \leqslant \sqrt{ \left( \sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx } + \sqrt{ \int_a^b g^2(x) \, dx } \, \right)^2 }
Finalement, on trouve que :
ab(f(x)+g(x))2dxabf2(x)dx+abg2(x)dx\sqrt{ \int_a^b \big( f(x) + g(x) \big)^2 \, dx } \leqslant \sqrt{ \int_a^b f^2(x) \, dx } + \sqrt{ \int_a^b g^2(x) \, dx }
Nous avons donc démontré l'inégalité de MinkowskiMinkowski.